Przesyłki osobiste produktów pochodzenia zwierzęcego zawierające mięso, mleko lub ich produkty wprowadzane do UE mogą stanowić realne zagrożenie dla zdrowia zwierząt w całej Wspólnocie. Wiadomo, na przykład, że niebezpieczne patogeny, które powodują choroby zwierząt takie jak pryszczyca, klasyczny pomór świń czy afrykański pomór świń mogą znajdować się w mięsie, mleku lub ich produktach. Stąd patogeny mogą zostać wprowadzone do UE, jeżeli przesyłki osobiste zawierające mięso, mleko i ich produkty zostaną wysyłane pocztą lub przywiezione w bagażu podróżnych przybywających z państw spoza Wspólnoty, gdzie takie patogeny mogą być w obiegu.
Aby uniknąć wprowadzenia m.in. tych chorób, Wspólnota ustanowiła na wiele lat pełen zestaw przepisów regulujących przywóz żywych zwierząt i produktów pochodzenia zwierzęcego w celach handlowych.
Pierwsze zasady odnośnie przywozu osobistych przesyłek produktów pochodzenia zwierzęcego wprowadzono wraz z publikacją Decyzji Komisji 2002/995/WE ustanawiającej tymczasowe środki bezpieczeństwa w odniesieniu do przywozu produktów pochodzenia zwierzęcego przeznaczonych do indywidualnego spożycia. Rozpoczęta została wówczas także kampania informacyjna, która miała na celu podniesienie świadomości społeczeństwa odnośnie nowych wymagań.
W związku z ciągle istniejącym, jednak, ryzykiem przeniesienia poważnych chorób zwierzęcych do Wspólnoty poprzez wprowadzenie osobistych przesyłek mięsa, mleka lub produktów,Decyzja Komisji 2002/995/WE, została uaktualniona i zastąpiona bardziej trwałymi środkami. Zostały one określone w Rozporządzeniu Komisji (WE) nr 745/2004.
Rozporządzenie to weszło w życie z dniem 1 maja 2004 r. oraz:
wprowadziło zasadę, że podróżni nie mogą wprowadzać do Wspólnoty mięsa i produktów mięsnych oraz mleka i przetworów mlecznych, chyba, że te produkty są zgodne z unijnymi zasadami przywozu w celach handlowych i zostały zgłoszone do weterynaryjnej kontroli granicznej w miejscu przywozu wraz z niezbędną, oficjalną dokumentacja weterynaryjną
nadal kontynuowało istniejącą kampanię uświadamiającą w celu ostrzegania podróżnych o przepisach obowiązujących w punktach wejścia do UE i zakładało zwiększenie odpowiedzialności przewoźników pasażerskich w zakresie informowania pasażerów o zasadach przywozu produktów osobistych, przed przybyciem na terytorium UE
zachęcało państwa członkowskie do wprowadzenia skutecznych mechanizmów wyszukiwania dużej ilości bagażu
ustanowiło szczególne przepisy, które pozwalają krajom członkowskim UE nakładać skuteczne i odstraszające kary na tych podróżnych, którzy nie przestrzegają istniejących uregulowań prawnych w zakresie przywozu osobistych przesyłek produktów pochodzenia zwierzęcego
zapewniało podróżnym jednocześnie możliwość przywozu:
w ograniczonej ilości (do 1 kg) środków spożywczych pochodzenia zwierzęcego, innych niż mięso i produkty mięsne oraz mleko i produkty mleczarskie, jeżeli były one dozwolone, bez przedstawiania ich do kontroli weterynaryjnej
mleka w proszku dla niemowląt, pokarmu dla niemowląt i specjalnych środków spożywczych wymaganych ze względów medycznych, pod warunkiem, że:
odnośny produkt nie wymaga chłodzenia przed spożyciem;
odnośny produkt jest pakowanym produktem firmowym; i
opakowanie jest nienaruszone;
przesyłek osobistych zawierających mięso i produkty mięsne oraz mleko i produkty mleczarskie z Grenlandii, Islandii, Liechtensteinu, Szwajcarii i Wysp Owczych, o wadze łącznej nie przekraczającej 5 kg;
przesyłek osobistych zawierających mięso i produkty mięsne oraz mleko i przetwory mleczarskie z Andory, Norwegii, i San Marino;
Wspomniane wymogi, a zwłaszcza ograniczenia wagowe dotyczące wprowadzania przesyłek zawierających produkty pochodzenia zwierzęcego przeznaczone do indywidualnego spożycia, były określone w kilku aktach prawnych (Rozporządzenie Komisji (WE) nr 745/2004, Rozporządzenie Komisji (WE) nr 136/2004,Decyzja Komisji 2007/275/WE).
Aby wymogi te zostały sformułowane w sposób łatwo zrozumiały dla organów wykonawczych, podróżnych oraz ogółu społeczeństwa należało uprościć i zebrać je w jednym akcie prawnym, a w szczególności określić jasno te rodzaje i ilości produktów pochodzenia zwierzęcego, które mogą zostać zwolnione z kontroli weterynaryjnych przewidzianych w przypadku przywozu w celach handlowych.
Proces powyższy sfinalizowano wprowadzeniem w życie od dnia 1 maja 2009 r. przepisówRozporządzenia Komisji (WE) nr 206/2009., które są w chwili obecnej obowiązujące.
Niniejsze rozporządzenie uchyla rozporządzenie Komisji (WE) nr 745/2004 i ustala w sposób klarowny opinii publicznej zasady dotyczące wprowadzania do Wspólnoty osobistych przesyłek produktów pochodzenia zwierzęcego o charakterze niehandlowym, które stanowią część bagażu podróżnych, są wysyłane, jako małe przesyłki do osób prywatnych albo są zamawiane na odległość (na przykład pocztą elektroniczną, przez telefon lub przez Internet) i dostarczane konsumentom.
W istocie produkty pochodzenia zwierzęcego wprowadzane do UE przez podróżnych lub drogą pocztową, ciągle stanowią realne zagrożenie dla zdrowia zwierząt w UE poprzez wprowadzenie wraz z nimi niektórych, niebezpiecznych z punktu widzenia gospodarczego, chorób zakaźnych takich jak np. pryszczyca. Dlatego też opinia publiczna odgrywa bardzo zasadnicza rolę w zapewnieniu bezpieczeństwa biologicznego i ochronie terytorium Wspólnoty przed wprowadzeniem na jej terytorium groźnych chorób zakaźnych zwierząt.
Istotnym elementem zapobiegającym nielegalnemu wprowadzaniu mięsa, mleka i ich produktów do UE,oprócz egzekwowania przepisów prawnych poprzez:
organizację urzędowych kontroli w punktach wejścia do UE w celu wykrycia ich obecności
w razie konieczności, wdrożenie odpowiednich metod wykrywania, takich jak urządzenia detekcyjne i psy policyjne w celu monitorowania dużej ilości bagażu
konfiskatę i niszczenie przesyłek osobistych, które zostały uznane za naruszające przepisy.
zapewnienie mechanizmów, dzięki którym osoby odpowiedzialne za nielegalne przesyłki ponoszą koszty ich usunięcia lub są w sposób skuteczny i odstraszający karane
jest, więc zapewnienie, że opinia publiczna jest świadoma swoich obowiązków.
W celu podniesienia poziomu świadomości społeczeństwa, co do warunków dotyczących zdrowia zwierząt w odniesieniu do wprowadzanych na terytorium UE przesyłek osobistych produktów pochodzenia zwierzęcego państwa członkowskie są zobowiązane, aby we wszystkich punktach wprowadzenia na terytorium Wspólnoty zwracano uwagę podróżnych przyjeżdżających z krajów trzecich na warunki weterynaryjne mające do nich zastosowanie. Również międzynarodowi przewoźnicy osób, w tym operatorzy transportu powietrznego i morskiego oraz biura podróży, jak również podmioty świadczące usługi pocztowe są zobligowane zwracać uwagę swoich klientów na powyższe zasady, w szczególności poprzez przekazywanie informacji określonych w załącznikach III i IV, zgodnie z art. 3 Rozporządzenia Komisji (WE) nr 206/2009.,poprzez stosowanie takich mechanizmów jak plakaty, ogłoszenia publiczne, umieszczone w łatwo dostrzegalnych miejscach i rzucające się w oczy, filmy edukacyjne, reklamę internetową i inne pozostałe metody osiągające zamierzony cel.
Obowiązujące zasady
Ze względu na ryzyko wprowadzenia chorób do Unii Europejskiej (UE) istnieją surowe procedury dotyczące wprowadzania niektórych produktów pochodzenia zwierzęcego do UE. Procedury te nie mają zastosowania w odniesieniu do przewozu produktów pochodzenia zwierzęcego pomiędzy 28 państwami członkowskimi UE lub w odniesieniu do produktów pochodzących z Andory, Liechtensteinu, Norwegii, San Marino i Szwajcarii.
Wszystkie produkty pochodzenia zwierzęcego niespełniające tych wymogów należy przekazać do oficjalnego usunięcia po przybyciu do UE. Niezgłoszenie takich produktów może grozić grzywną lub wszczęciem postępowania karnego.
Małe ilości mięsa i mleka oraz produktów mięsnych i przetworów mlecznych (innych niż mleko początkowe w proszku, żywność dla niemowląt, specjalna żywność lub specjalna karma dla zwierząt domowych wymagana ze względów medycznych)
Wwożenie lub wysyłanie do UE osobistych przesyłek zawierających mięso, mleko, produkty mięsne i przetwory mleczne (inne niż mleko początkowe w proszku, żywność dla niemowląt, specjalna żywność lub specjalna karma dla zwierząt domowych wymagana ze względów medycznych) dozwolone jest jedynie pod warunkiem, że pochodzą one z Wysp Owczych, Grenlandii lub Islandii, a ich waga nie przekracza 10 kilogramów na osobę.
Mleko początkowe w proszku, żywność dla niemowląt oraz specjalna żywność wymagana ze względów medycznych
Do UE można wwozić lub wysyłać osobiste przesyłki zawierające mleko początkowe w proszku, żywność dla niemowląt oraz specjalną żywność wymaganą ze względów medycznych jedynie pod warunkiem, że:
pochodzą one z Wysp Owczych, Grenlandii lub Islandii, a ich łączna waga nie przekracza 10 kilogramów na osobę, oraz że:
produkt nie wymaga chłodzenia do czasu spożycia; oraz
produkt stanowi pakowany produkt firmowy; oraz
opakowanie jest nienaruszone, o ile nie jest w danej chwili używane.
pochodzą one z innych krajów (innych niż Wyspy Owcze, Grenlandia lub Islandia, a ich łączna waga nie przekracza 2 kilogramów na osobę, oraz że
produkt nie wymaga chłodzenia do czasu otwarcia;
produkt stanowi pakowany produkt firmowy; oraz
opakowanie jest nienaruszone, o ile nie jest w danej chwili używane.
Specjalna karma dla zwierząt domowych wymagana ze względów medycznych
Do UE można wwozić lub wysyłać osobiste przesyłki zawierające specjalną karmę dla zwierząt domowych wymaganą ze względów medycznych jedynie pod warunkiem, że:
pochodzą one z Wysp Owczych, Grenlandii lub Islandii, a ich łączna waga nie przekracza 10 kilogramów na osobę, oraz że:
produkt nie wymaga chłodzenia do czasu spożycia; oraz
produkt stanowi pakowany produkt firmowy; oraz
opakowanie jest nienaruszone, o ile nie jest w danej chwili używane.
pochodzą one z innych krajów (innych niż Wyspy Owcze, Grenlandia lub Islandia, a ich łączna waga nie przekracza 2 kilogramów na osobę, oraz że:
produkt nie wymaga chłodzenia do czasu spożycia; oraz
produkt stanowi pakowany produkt firmowy; oraz
opakowanie jest nienaruszone, o ile nie jest w danej chwili używane.
Małe ilości produktów rybołówstwa przeznaczonych do indywidualnego spożycia przez ludzi
Do UE można wwozić lub wysyłać osobiste przesyłki produktów rybołówstwa (w tym ryb świeżych, suszonych, gotowanych, peklowanych lub wędzonych oraz niektóre skorupiaki, takie jak krewetki, homary, martwe małże i martwe ostrygi) jedynie pod warunkiem, że:
ryby świeże są wypatroszone;
waga produktów rybołówstwa, na osobę, nie przekracza 20 kilogramów lub wagi jednej ryby, w zależności od tego, która z tych wartości jest najwyższa.
Małe ilości innych produktów pochodzenia zwierzęcego przeznaczonych do indywidualnego spożycia przez ludzi
Do UE można wwozić lub wysyłać inne produkty pochodzenia zwierzęcego, takie jak na przykład miód, żywe ostrygi, żywe małże i ślimaki jedynie pod warunkiem, że:
pochodzą one z Wysp Owczych, Grenlandii lub Islandii, a ich łączna waga nie przekracza 10 kilogramów na osobę,
pochodzą one z innych krajów (innych niż Chorwacja, Wyspy Owcze, Grenlandia lub Islandia, a ich łączna waga nie przekracza 2 kilogramów na osobę.
Większe ilości produktów pochodzenia zwierzęcego
Do UE można wwozić lub wysyłać większe ilości produktów zwierzęcych jedynie wtedy, gdy spełniają one wymogi dotyczące przesyłek handlowych, które obejmują:
wymogi dotyczące świadectw określone w odpowiednim urzędowym świadectwie weterynaryjnym WE;
przedstawienie towarów, razem z właściwą dokumentacją, w punkcie kontroli granicznej upoważnionym do kontroli weterynaryjnej, w momencie wjazdu do UE.
Zwolnione produkty pochodzenia zwierzęcego
Przedstawione powyżej zasady nie mają zastosowania do następujących produktów:
Chleb, ciasta i ciastka, herbatniki, czekolada i wyroby cukiernicze (w tym słodycze) niemieszane z produktami mięsnymi ani nienadziewane nimi;
Suplementy żywnościowe, pakowane z przeznaczeniem dla konsumenta końcowego;
Ekstrakty z mięsa i koncentraty mięsne;
Oliwki nadziewane rybami;
Makarony niemieszane z produktami mięsnymi ani nienadziewane nimi;
Buliony i przyprawy do zup pakowane z przeznaczeniem dla konsumenta końcowego;
Wszelkie inne produkty spożywcze niezawierające świeżego lub przetworzonego mięsa lub produktów mleczarskich i zawierające mniej niż 50 % przetworzonych produktów jajecznych lub produktów rybołówstwa.
Produkty pochodzenia zwierzęcego uzyskane z gatunków chronionych
W przypadku niektórych gatunków chronionych mogą występować dodatkowe ograniczenia. Na przykład w przypadku kawioru z ikry gatunków jesiotra, ograniczenie wagowe wynosi 125 gramów na osobę.
Ogłoszenie 1 w różnych wersjach językowych
Ogłoszenie 2 w różnych wersjach językowych